مراحل چاپ کتاب

(توسط ناشران دارای پروانه نشر)

مرحله اول: آماده سازی محتوای کتاب

در اولین مرحله، نویسنده یا مترجم باید محتوای کتاب را آماده کند. این محتوا می‌تواند یک کتاب علمی یا شعر، داستان، دستنوشته، خاطرات و ... باشد. همچنین کتاب مورد نظر می‌تواند به صورت تألیف یا ترجمه باشد. در هر صورت نویسنده باید محتوای کتاب را به صورت دستنوشته یا تایپ شده به ناشر تحویل دهد. در مرحله آماده‌سازی کتاب کارهایی مانند تایپ اثر، ویرایش ادبی و فنی و صفحه‌آرایی انجام می‌شود و فایل کامل کتاب باید تا حد امکان کامل و بدون ایرادات علمی و نگارشی باشد.

 مرحله دوم: دریافت شابک(ISBN)

شابک یا  (ISBN)مخفف عبارت شماره استاندارد بین المللی کتاب یا International Standard Book Numberاست. شابک یک کد ۱۰ الی ۱۳ رقمی است که به هرکتاب تعلق می‌گیرد. از سال ۲۰۰۷ به بعد شابک از ۱۰ رقم به ۱۳ رقم افزایش یافت تا کتاب‌های بیشتری را در بر گیرد. 

مرحله سوم: دریافت فیپا

فیپا که مخفف فهرست نویسی پیش از انتشار است شامل اطلاعاتی است که در پشت صفحه عنوان کتاب چاپ می‌شود. اداره کل پردازش و سازماندهی کتابخانه ملی مسئول مستقیم صدور فیپا است. برای اخذ فیپا باید از طریق کتابخانه ملیبه نشانی www.nlain.ir اقدام کرد. برای دریافت فیپا، فرم تکمیل شده درخواست فیپا به همراه مدارک ذیل به کتابخانه ملی ارسال می‌شود. 

مدارک لازم برای اخذ فیپا 

۱-    نسخه نهایی تدوین شده اثر (کتاب) وفایل نهایی کتاب. در فایل نهایی باید کتاب با صفحه آرایی کامل و شابک به کتابخانه ملی ارسال شود. برای کتب بدون شابک، فیپا صادر نمی‌شود.
۲-    کپی کارت ملی یا شناسنامه نویسنده (نویسندگان) یا مترجم (برای آثار ترجمه شده).
۳-    فرم تکمیل شده درخواست فیپا (شامل مشخصات کامل کتاب: سال نشر، تعداد صفحات، قطع کتاب ...).
۴-    کپی از صفحات نخست کتاب به زبان اصلی برای کتاب‌های ترجمه شده.

 مرحله چهارم: دریافت مجوز چاپ کتاب از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی

در این مرحله پرینت کامل کتاب به همراه فایل آن در قالب سی دی و اطلاعات مربوط به فیپا و شابک و همچنین طرح رنگی جلد برای صدور مجوز به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ارسال می‌گردد. به طور معمول مجوز وزارت ارشاد یک هفته الی ۴ ماه بعد از تحویل کتاب صادر می‌شود که بستگی به موضوع کتاب دارد. کتاب‌های علمی و دانشگاهی معمولاً در کمترین زمان بررسی می‌شوند اما کتاب‌های شعر یا با موضوعات حساس ممکن است چند ماه پس از ارسال مجوز را دریافت نمایند. همچنین گاهی اوقات ممکن است برای دریافت مجوز چاپ نیاز به تغییرات و اصلاحاتی در محتوای کتاب باشید.

مدارک لازم برای گرفتن مجوز چاپ کتاب

پرینت نسخه نهایی اثر آماده چاپ (صحافی شده) به انضمام صفحه عنوان و شناسنامه کتاب و فیپا که شماره شابک در آن درج شده است.
لوح فشرده(CD)اثر با فرمتPDFبا حجم کمتر از ۱۵ مگابایت شامل تمامی صفحات کتاب + شناسنامه و برگه فیپا.
تذکر: درصورت به کاربردن هرگونه لقب(دکتر ،مهندس و ….) بهعنوان پیشوندنام مولف یامترجم،ارائه مدرک معتبرموید لقب الزامیست این مدرک میبایست دراول فایل PDF اسکن شود.
ارائه کپی شناسنامه و کارت ملی، برای ناشر مولف الزامی است.
ارائه کپی یا اصل فهرست نویسی پیش از انتشار(فیپا).
تکمیل فرم درخواست مجوز چاپ کتاب به صورت تایپ شده برای ناشر یک نسخه (فرم ناشر)و برای ناشرمولف ۲ نسخه (فرم ناشر مولف).

تذکر: پس از اخذ مجوز چاپ،ارائه طرح جلد کتاب و تایید آن توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی الزامی است.

مرحله پنجم: چاپ و صحافی

بعد از اتمام مراحل فوق، کتاب برای چاپ و نشر و نهایتاً صحافی، به چاپخانه ارسال می‌شود. برای کتاب‌های دارای تیراژ بالای ۱۰۰۰ جلد معمولاً از چاپ افست استفاده می‌شود و برای کتاب‌های زیر ۱۰۰۰ نسخه معمولاً چاپ دیجیتالی مورد استفاده قرار می‌گیرد. با توجه به اینکه این مرحله در اختیار خود ناشر قرار دارد معمولاً به سرعت انجام می‌گیرد.

مرحله ششم: دریافت نامه اعلام وصول از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی

پس از چاپ و انتشار کتاب، ناشر باید ۱۰ نسخه از اثر را به وزارت ارشاد ارسال نماید و با دریافت اعلام وصول از این وزارتخانه می‌تواند نسبت به توزیع و فروش کتاب اقدام نماید.